درباره منطقه آزاد ارس

منطقه آزاد ارس به منظور تسریع در امور زیر بنایی، عمران و آبادنی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات در تاریخ ۱۳۸۲/۶/۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در اواخر شهریور ماه ۸۳ با تصویب اساسنامه سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس رسماً آغاز به کار نمود. این سازمان و شرکت های وابسته به آن از شمول قوانین عمومی دولتی مستثنی بوده و منحصراً بر اساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران و اساسنامه مربوطه اداره می شود و در موارد پیش بینی نشده در قانون و اساسنامه های مرتبط ، اداره امور منطقه آزاد تابع قانون تجارت می باشد. منطقه آزاد ارس با وسعتی بیش از ۵۱۰۰۰ هکتار در نقطه صفر مرزی و در همسایگی جمهوری های ارمنستان، آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان واقع شده است. این منطقه بخش بزرگی از شهرستان جلفا شامل شهر جلفا و گمرک نوردوز و نیز بخشی از شـهرستان های خـدا آفرین وکلیبر شامل اراضـی قلی بیگلو و سد خدا آفرین را شامل می شود.
منطقه آزاد ارس با برخورداری از مرز مشترک با کشورهای آذربایجان، ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان و وجود خطوط ارتباطی با اروپا و منطقه قفقاز ،‌ ترکیه و وزه مدیترانه و قرارگیری در کریدورهای بین المللی حمل و نقل، پیشینه تاریخی اقتصادی قابل توجه، اقلیم مناسب، منابع غنی آب، مراتع و ذخیره‌گاه‌های جنگلی، قابلیت‌های توسعه گردشگری در زمینه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی و ورزشی بین-المللی و پتانسیل بالای رشد و توسعه صنعتی، معدنی، کشاورزی، خدماتی و علمی و آموزشی به طور با لقوه نقش حائز اهمیتی را در ارتباط با چشم انداز بیست ساله به خود اختصاص داده است.
وجود شهر تبریز بعنوان پسکرانه برتر و وجود مناطق ارزشمند اکولوژیکی و ذخیره گاه‌های بین المللی و پشتوانه های ارزشمند توسعه کشاورزی، شرایطی را فراهم کرده است که نه تنها به پشتوانه آن، ارس منطقه ای برخوردار از سلامت،‌ رفاه،‌ امنیت غذایی و محیط زیست مطلوب خواهد بود، بلکه توانایی آن را دارد که به یک منطقه بین المللی سلامتی و درمانی تبدیل شود.
وجود معادن غنی و ایجاد صنایع وابسته و نزدیکی به شبکه های زیربنایی، زمینه های توسعه تکنولوژی های نوین ، (بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و IT ) بستر را برای حضور موثر در عرصه ملی در جهت رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی و کسب جایگاه اول اقتصادی،‌علمی و فن آوری در منطقه، را فراهم می آورد.
‌همچنین سابقه تاریخی مرکزیت تجاری منطقه و توانمندی های بالای صادراتی و با فراهم سازی زیرساخت ‌های توسعه، فعالیت های بازرگانی در کنار گمرکات و مراکز تخلیه و بارگیری کالا می تواند بسترساز تعامل سازنده با جهان باشد.

موقعیت جغرافیائی

مساحت محدوده منطقه ۵۱۰۰۰ هکتار در ناحیه نیـمه خشـک و نیمه سـرد شمال غـرب ایران (استان آذربایجان شرقی) واقع شده است. میانگین دما: ۱۵ درجه سانتیگراد بارش سالیانه: ۴۰۰-۲۲۵ میلی لیتر روزهای سرد: حدود ۵۰ روز متوسط ساعات آفتابی سالیانه: ۲۶۱۰ ساعت جهت باد غالب: شمال شرق و شرق و شــدیدترین باد غالب در ماه اسفند (۳۰ متر در ثانیه) و درصد باد غالب ۱۴/۹ درصد.

موقعـیت ژئو اسـتراتژیک

همسایگی با بازار ۳۰۰ میلیونی کشورهای CIS. قرار گیری در کریدورهای بین المللی حمل و نقل و مسیر جاده ابریشم . نزدیکی به بازار ترکیه به عنوان دروازه اروپا . قابلیت ایجاد ارتباط جاده ای و ریلی بین کـشورهای شمالـی ایران با حوزه خلیج فارس د رکوتاه ترین مسیر .

موقعـیت ژئواکـونومـیک

وجود پتانسیلهای اکوتوریسم و توریسم فرهنگی . وجود منابع غنی معدنی در جوار منطقه . وجود آب کافی با توجه به قرار گیری در کنار رود ارس .

زیرساخت های منطقه آزاد ارس

شبکه ریلی

شبکه ریلی خط آهـن جلفا-تبریز اولیـن (۱۰۰ سـال قبل) و تنها خط آهن برقی ایـران مـی باشـدکه منطقه آزاد ارس را از شـمال به آسـیای میانه، قفقاز، روسـیه دریای سیاه، ترکیه و اروپا و از جنوب به خلیـج فارس و دریای عـمان و از شـرق به کشورهای CIS متصل می نماید. شبکه جاده ای محـور جلفا-تبـریز ارتباط مـبادی ورود و خـروج شـهرستان را از طـریق جـلفا- نوردوز و خـداآفرین با جمهـوری خودمختار نخجوان و کشورهای ارمنستان و آذربایجان برقرار می نماید.
شبکه هوایی فاصله از فرودگاه تبریز ۱۲۰ کیلومتر و از فرودگاه نخجـوان ۳۵ کیلومتـر و فـرودگاه ارس نیـز در داخـل محـدوده منطقه آزاد ارس در حال احـداث می باشد.

انرژی

در حال حاضر حامل های انرژی شامل نفت و گاز در منطقه به اندازه کافی وجود دارد و مراحل احداث نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی توسط بخش خصوصی در حال اجرا است. این نیروگاه تامین کننده نیازهای عمده سرمایه گذاری در منطقه خواهد بود.

مخابرات

درمنطقه زیر ساختهای مخابراتی و امکانات ارتباطی کاملا راه اندازی شده و انشعابات لازم بر اساس نیازهای موجود فراهم شده و آماده واگذاری برای متقاضیان می باشد از جمله: برنامه ریزی برای احداث مرکز داده اینترنتی IDC منطقه. حمـایت از ســرمایه گذاری های بخــش خصــوصی در حــوزه های SAP، PAP PSTN اختصاصـی منطقه با توجه به عـدم محدودیـت های قانونی سرزمین اصلی. استقرار و گسترش ICT در منطقه با توجه به برتری نسبی منطقه آزاد ارس در دسترسی به زیر ساخت های ارتباطات ملی و قرار گیری منطقه در مسیر شبکه بین المللی فیبر نوری شرقی ، غربی از چین تا اروپا. برنامه ریزی برای تبدیل منطقه به پایلوت پروژه های ملـی ICT در راستای تحقق منطقه الکترونیکی.